Aardappelzetmeel
voor gezonde darmen!
Na
jaren de meest vreselijke dingen te hebben geschreven over
cholesterolverlagende en ‘dus’ zogenaamde hartvriendelijke brood
smeersels als Becel, ziet het er nu naar uit dat ik eindelijk iets
terug mag geven aan mijn Grote Vrienden bij Unilever. Hun dure
hightech spreads voor hypochondrische bejaarden met een zeer beperkt
IQ of aangeboren kwetsbaarheid voor zwets praatjes blijven
onveranderd kwik, kwek, kwak of erger, maar hun aardappelzetmeel…
Honig
aardappelzetmeel à maximaal 50 eurocent per pakje van 200 gram is
hard op weg de life hack van 2013, of misschien wel van dit decennium
te worden. Het heeft er alle schijn van dat het een potent
geneesmiddel kan zijn en mogelijk een slimme (tijdelijke?) toevoeging
aan een verder degelijke paleo voeding.
Het
duurt even voor we bij Honig aardappelzetmeel (heb ik Honig al
genoemd?) zullen aankomen, want voor de verdwaalde lezer die juist
afstemt moet ik eerst een vrij uitgebreid verhaal over de darmflora
vertellen. Wie dat wel gelooft en direct naar het “ how to en
what’s in it for me” deel wil, wordt verzocht een halve meter
naar beneden te scrollen.
Onze
darmflora. Hopeloos onvolledige primer.
Gezonde
darmen bieden permanente huisvesting aan zo’n duizend miljard
bacteriën. Joop Microob en de zijnen genieten kost en inwoning, maar
betalen ook een forse huur. Zo maken ze onmisbare enzymen en
vitamines. Ze draaien elke nacht een mooie bolus voor hun huisbaas,
zodat die ‘s morgens alleen nog maar lekker hoeft te gaan zitten.
Ze maken korte metten met nieuwkomers die de woning willen slopen.
En… ze houden onze immuunsysteem in toom.
Twee
kilo levende have helpt je dagelijks bij de vertering van al het
lekkers dat over je lippen komt. Mogelijk ontneemt het je eventjes de
eetlust, maar het is misschien toch aardig te weten dat je helemaal
geen hap meer door je keel zou krijgen als die krioelende massa op
een kwade dag als één man voor het riool kiest. Dat gebeurt
gelukkig maar zelden. Ons darmkanaal is een veel te prettige plaats
om vrijwillig in de steek te laten. Het is er lekker warm en vochtig,
er valt altijd wat te bikken en in tegenstelling tot wat je bij het
getal duizend miljard zou vermoeden, heerst er allerminst
overbevolking. De binnenkant van onze darmen beslaat dankzij de vele
vouwen en plooien een heel voetbalveld. Als al die duizend miljard
microben gezellig bij elkaar gaan staan, passen ze ruimschoots op de
middenstip. Het lijkt Nederland wel.
Verspreid
over dat ‘voetbalveld’ leven vierhonderd verschillende soorten
samen als volken in de maatschappij. Ze voeren oorlog om de kroket
die onverlichte mafkezen (dit is een grapje) naar binnen werken,
sluiten een tijdelijk verbond met een in principe vijandig volk als
ze er achter komen dat ze de buit niet in hun eentje tot mooie drol
kunnen verwerken, ze stelen en voeren ruilhandel, maken elkaar na
gedane zaken af, kortom niks menselijks is hen vreemd.
Terug
naar de kroket of laten we een paleo lieveling kiezen, een gemengde
salade met mosselen en sardines. Zonder bacteriën zou de darmwand
bijna geen voedingsstoffen uit dit lunchfeest kunnen opnemen. Wat
zonde van het geld en ook erg lastig zou zijn. Onze spijsvertering
zou zich een breuk werken, telkens op onoplosbare problemen stuiten
en de aanvankelijk zo warm ontvangen lekkernij ten slotte ongebruikt
als een zielig plasje diarree ter ontlasting aanbieden. Het enige dat
de spijsvertering zonder hulp van buiten klein krijgt is moedermelk.
Gelukkig staan onze microscopisch kleine vrienden ons na elke
maaltijd weer bij. Bepaalde bacteriën zagen te grote koolhydraat
moleculen aan flarden, zodat ze de darmwand kunnen passeren. Andere
handige jongens peuzelen de aminozuren uit de gal vloeistof. Pas dan
is het goedje bij machte de vetten in kleine, opneembare stukjes te
knippen. Weer andere groepen doen zich tegoed aan wat uiteindelijk
van de snack overblijft. Als dank poepen, spugen en zweten ze stofjes
uit die ons weer verder helpen, zoals folaat, vitamine K en wellicht
zelfs de ‘nieuwe’ ster aan het firmament, vitamine K2. O ja, ze
zijn ook gul met de gascombinatie van koolzuur, waterstof, zwavel en
methaan, waarmee wij onze omgeving gemiddeld veertig keer per etmaal
al of niet bewust opzadelen.
De
samenwerking tussen ons lichaam en zijn veelzijdige bewoners gaat
zover dat ze op een verbluffende manier met elkaar communiceren. Host
Microbe Cross Talk, heet dit voor het leven cruciale fenomeen. Al in
1996 beschreven onderzoekers in “Science”prachtig hoe een ‘goede’
kolonie bacteriën een binnendringende troep voor het mensenlichaam
gevaarlijke concurrenten in de pan hakt. De gealarmeerde ‘goeien’
melden zich bij bepaalde cellen in de darmwand (de enterocyten) en
bestellen daar suiker. De darmwandcellen aarzelen niet en komen aan
het verzoek tegemoet. Ze produceren glucose. In ruil voor de fijne
maaltijd vermenigvuldigen de leden van de ‘goeie’ knokploeg zich
als een gek en beginnen als op commando met het uitscheiden van een
heel specifiek gif. Dat doodt de ziekmakende indringers nog voor ze
het lichaam schade kunnen berokkenen. Het frappante is dat de
betreffende darmwandcellen ‘weten’ of er inderdaad gevaar dreigt.
Als de ‘goeie’ bacteriën ‘zomaar’ om suiker komen bedelen,
geeft de darmwand niet thuis.
De
darmflora voert ook een constante, waanzinnig gecompliceerde
communicatie met zo’n beetje alle onderdelen van het immuunsysteem.
En ze houdt zelfs ellenlange telefoon conferenties met de hersenen,
via de zogenoemde “gut-brain axis”.
De
friemels in je buik eten niet alleen wat jouw pot schaft. Ze eten ook
jou zelf. Het darmslijmvlies vernieuwt zichzelf voortdurend,
vergelijkbaar met je huid die na een zonnebad vervelt. Een volwassene
verliest zo dagelijks rond de tweehonderd gram vlees, net zoveel als
een schappelijke biefstuk. Het laat zich raden dat onze fijnproevers
daar wel raad mee weten. Ze geven zich over aan een vreetfestijn waar
Calligula misselijk van zou worden. Hun heldhaftige motto luidt:
‘biefstuk eten en sterven’. Na het feestmaal maken ze
nakomelingen en gaan te gronde. Dat slagveld kun je iedere ochtend
ruiken. Feces bestaat voor het grootste deel uit met de Militaire
Willems Orde onderscheiden bacteriën die zijn gevallen voor de Goede
Zaak en uit de zwavelhoudende reststoffen die zij juist voor hun dood
stuiptrekkend lieten lopen.
Wat
is biologie toch leuk.
Wie
op Honig aardappelzetmeel zit te wachten moet nog even verder naar
beneden scrollen.
In
de heksenketel van je buik vindt een constante strijd plaats tussen
nuttige en potentieel ziekmakende bacteriën. Ook die laatste zijn
nodig, ze mogen alleen niet de overhand krijgen. De in de maagzak
woonachtige “Helicobacter pylori” bijvoorbeeld, kan in te grote
hoeveelheden een maagzweer veroorzaken, maar zolang de populatie
binnen bepaalde grenzen blijft, doet hij alleen maar goed. In ruil
voor die voedselrijke plek in de maag produceert hij een gericht
antibioticum dat allerlei binnenwandelende bacteriën die ons groen
en geel boven de toiletpot willen hebben, binnen twintig minuten
uitschakelt.
Gunstige
bacteriën komen van nature in grote hoeveelheden voor in de darm van
mensen die,
zoals
onze voorouders, dagelijks intensief in contact komen met de aarde en
de daarin aanwezige “Soil Based Organisms”(SBO’s). Moderne
mensen hebben ze ook, maar vermoedelijk in veel geringere
hoeveelheden. En nu komen we eindelijk, dat wil zeggen zo
langzamerhand, bij Honigs aardappelzetmeel. Deze, met name voor een
adequaat werkend immuunsysteem en een tiptop
glucosetolerantie/metabole flexibiliteit noodzakelijke SBO’s zijn
ontzettend afhankelijk van koolhydraat verbindingen die niet door het
enzym amylase kunnen worden kapot geknipt in afzonderlijke glucose
moleculen. Zulke koolhydraat strengen hebben (dus) geen glycaemisch
effect, maar gaan ongewijzigd naar de darm om daar als lekkernij voor
die bacteriën te dienen. In de eerste plaats zijn daar zogenoemde
“fructo-oligosacchariden” zoals inuline. Dit zijn plantaardige
(fructo) suikers (sacchariden) met weinig (oligo) verbindingen.
Inuline (heeft niets met het hormoon insuline te maken) zit van
nature in bananen, bonen, chicorei, uien, knoflook, maar ook in
ongeraffineerde suiker. Een andere niet verteerbare koolhydraat keten
wordt Resistant Starch genoemd. Dit komt voor in onder meer rauwe
aardappelen en in zeer onrijpe (bak)bananen. Het is deze vorm van
Resistant Starch waar deze post uiteindelijk over gaat.
Aardappelzetmeel.
Van Honig.
Mensen
co – evolueerden met de bacteriën in hun omgeving en dus met de
bacteriën in hun darm. Jager/verzamelaars aten vermoedelijk zeer
weinig glycaemisch zetmeel. Resistant starch kregen ze daarentegen
waarschijnlijk wel, ook al was de familie Honig toen nog (net) niet
in zaken. Uit paleontologisch onderzoek blijkt dat onze
nederpaleo-voorouders in de destijds niet ondergelopen rivierdelta
tussen Rotterdam en Dover behalve mammoeten, vis en schelpdieren ook
veel lisdoddewortels (stinksigaren) op hun menu hadden staan.
Lisdoddewortels, maar ook andere antieke wortels en verder eikels (we
aten ze, maar die eetbaarheid moet ik beter nagaan) en tamme
kastanjes, barsten van de RS. Onze voorouders gaven hun levende have
achter de navel dus vermoedelijk – binnen hun laag glycaemische
voeding – relatief veel RS. Tegenwoordig eten we over het algemeen
tamelijk weinig RS. Om een veel te lang verhaal iets korter te maken,
steeds meer onderzoeken suggereren dat zelfs mensen die al paleo zijn
grote voordelen kunnen boeken als ze hun dankzij paleo vaak toch al
verbeterde darmflora ook geregeld verwennen met RS. De beste en
gemakkelijkste bron van RS in Nederland? … Honig aardappelzetmeel.
Verreweg
de meest uitgesproken proponenten en uitdragers van aardappelzetmeel
zijn de Amerikaanse blogger Richard Nikoley, zijn maat Tim Steele
(alias Tatertot) en de bloggende farmacoloog Dr. B.G. (voornaam
Grace). Zij en hun lezersschare hebben een tamelijk consistent scala
effecten verzameld. Wie dagelijks drie keer per dag een theelepel tot
een eetlepel (Honig!) aardappelzetmeel door koud water roert en
opdrinkt, kan de volgende dingen merken:
Flatulentie
(meestal reukloos, meestal tijdelijk)
Dalende
nuchtere bloedsuikers
Minder
hoge post prandiale bloedsuikerexcursies
Sterk
gedempte eetlust
Dalende
bloeddruk
Verlies
van overtollig lichaamsgewicht
Beter,
gelijkmatiger humeur
Verdwijnen
van pathologische angsten (gut-brain axis?)
Levendige,
vaak ‘romantische’ dromen (gut-brain axis?)
Hogere
inspanningstolerantie
Spontaan
stoppen met nagelbijten (nagelbijten is mogelijk een manier om SOB’s
binnen te krijgen).
Dr.
B.G. heeft zelfs een lezeres die zichzelf met een combinatie van Soil
Based Organisms en Honig aardappelzetmeel lijkt te hebben genezen van
een auto-immuunziekte.
Bij
Nikoley schrijft Grace:
I
had a commenter just write about this ‘FEEDING EMPTY ZOO CAGES’
because she did PS for like 3-3.5 months (since august) and no
dramatic changes. THEN… she added the recommended SOIL BASED
PROBIOTICS
“My
fingernails are clear and my cold fingers are gone. Oh, I didn’t
want to tell you this just yet. But my Sjogren’s antibody (SSB-LA)
turned negative last week! That’s after being on the RS/Probiotics
regimen for only 3 weeks! I was on RS since August, however. Also,
one of the incipient lupus antibody that I tested positive
(Chromatin) turned negative this time! My ANA is positive but with
very low titer (1:40). That’s the lowest I ever tested and even
normal people test at that level. My rheumatologist will be confused!
If
this holds up, and I’m hoping it does, I have cured an autoimmune
disease. No symptoms and no antibody: that’s a 100% cure. Not just
remission. Being antibody-negative is not supposed to be possible,
right? Whither molecular mimicry and eternal damnation, I mean,
eternal autoimmune tissue attack? You mean, that’s contolled by the
microbiome, too? So much for Dr. Fassano and leaky gut(which I now
realize seem to have been a foil … it happens but the underlying
condition seems to be gut dysbiosis and bacteria).
Wow,
I gotta try this on my aunt who also has Sjogren’s and my cousin
who has Lupus. Thanks so much guys. This is not what modern medicine
says is possible!”
Personally
I’m so grateful for Richard, for synthesizing this information and
tirelessly blogging on it! How can it be this easy? IT IS.
Dit,
dames en heren, is dus geen kattenpis.
Diverse
mensen met metabool syndroom of diabetes zien met Honig
aardappelzetmeel een sterk verbeterde glucoregulatie. Ook mensen die
al paleo waren. Soms fiksen die twee namelijk niet alle neolithische
narigheid. Onze eigen paleo held, Mariet Hoen, stelde zich op mijn
verzoek beschikbaar als proefkonijn. Haar experiment loopt.
Aanvankelijk leek de interventie op haar koppige, gecompliceerde vorm
van diabetes geen effect te hebben, maar inmiddels lijkt de boot een
beetje in beweging te komen. We duimen voor haar en zullen de verdere
ontwikkelingen met spanning volgen. Hoewel ik zelf geen
gezondheidsklachten had, heb ik deze hack uiteraard ook getest. Ik
meet niks en mijn ervaringen zijn dus volkomen subjectief. Meest
opvallend na bijna een week: sterk gedempte honger, meer energie,
levendige dromen, kalmte en verbeterde conditie. Michael (voor zover
ik weet gezond) merkte echter helemaal niks, terwijl Folkert (ook
gezond) zo’n niet aflatende en bovendien sterk bedorven flatulentie
produceert dat zijn vrouw heeft gedreigd hem te verlaten. Ofwel:Your
fartage may vary.
Ter
afsluiting nog even iets over boterzuur. Honig aardappelzetmeel
(nogmaals, rauw en koud geconsumeerd, zodra je het verwarmt wordt het
glycaemisch en is het geen RS meer) zet bepaalde bacteriën in de
darm aan tot de aanmaak van dit korte keten vetzuur. Boterzuur in de
colon is waarschijnlijk cruciaal voor een optimale gezondheid.
Tenminste een deel van de gerapporteerde gunstige effecten van
aardappelzetmeel zijn hier aan toe te schrijven.
In
vogelvlucht wat boterzuur zoal doet:
Het
heeft ontstekingsremmende eigenschappen (in de darm en systemisch).
Het
reguleert de differentiatie en proliferatie van de darmcellen (anti
kanker).
Het
draagt bij aan de elektrolytenbalans.
Het
houdt de “tight junction”in de darm gezond en beschermt dus tegen
‘leaky gut’ (en daarmee tegen auto-immuniteit).
Het
verbetert de werking en peristaltiek van de darm (je gaat ’s
ochtends af als een reiger, met een beetje pech nog voor de koffie).
Het
reguleert het immuunsysteem door stimulatie van de vorming van T-
regulatoire cellen.
Bron:http://melchiormeijer.wordpress.com/2013/12/19/wordt-honig-aardappelzetmeel-de-paleo-hack-van-2013/